آیا تا به حال واژه fob به گوشتان خورده است! خصوصا اگر در زمینه تجارت و حمل و نقل کار می کنید احتمالا این اصطلاح را شنیده اید. اگر نمی دانید fob چیست این مقاله از بازرگانی توسعه و تلاش سعی دارد به بررسی fob بپردازد تا بتوانید با قوانین حوزه تجارت آشنا شوید و بهترین نتیجه را بگیرید. پس اگر میخواهید از خدمت های بازرگانی ما مانند ترخیص کالا در جنوب و خدمات ترخیص کالا استفاده کنید، باید بدانید منظور از fob چیست ؟
fob مخفف چیست؟
fob مخفف کلمۀ Free On Board بوده و به معنی تحویل کالا در محل اصلی حمل بار باشد. محل اصلی حمل بار میتواند عرشه کشتی، فرودگاه، راه آهن و… باشد، و با توجه به انتخاب روش حمل و نقل ( زمینی هوایی و دریایی ) متفاوت می باشد. به تمامی هزینه های حمل کالا از مبدأ تا محل اصلی حمل بار فوب گفته می شود. بعد از اینکه محموله به محل اصلی رسید، همه هزینه های بعد از آن به عهده خریدار است و خودش باید پرداخت کند. تا زمانی که کالا در بندر بارگیری شود و روی عرشه کشتی قرار بگیرد، تمامی هزینه ها را تقبل کند. پس از آن کلیه مسئولیت های بار چه از لحاظ هزینه و چه خطرات احتمالی و سلامت بار بر عهده خریدار می باشد.
تاریخچه FOB چیست؟
اصطلاح Fob یا «تحویل کالا روی عرشه» از زمان گذشته تا حال در عرصه داد و ستد مرسوم است. در زمان های دور وقتی که در دریا کارگران بارها را به صورت دستی روی عرشه منتقل میکردند. و از واژه فوب برای هزینه های حمل کالا با کشتی استفاده می کردند. در حال حاضر بعد از گذشت زمان و شروع فعالیت خطوط حمل و نقل هوایی و زمینی و هم چنین پیشرفت تکنولوژی از اصطلاح FOB (Free on Board) در انواع روش های حمل و نقل استفاده می شود.
ویژگی های fob چیست؟
بر اساس فوب تمامی تعهدات بین خریدار و فروشنده تقسیم شده و مسئولیت هر کدام از خطرات و هزینه ها تعیین می شود.
حالت های مختلف حمل با شرایط FOB کدامند؟
Fob در شرایطی ممکن است جزییات بیشتری داشته باشد که در چنین مواقعی این جزییات را در پیش فاکتور (PI) و بارنامه (BL) ذکر میکنند.
FOB Origin, Freight Prepaid
این شرایط به این معناست که تمامی هزینه های حمل و نقل کالا برعهده فروشنده است و خریدار نیز باید هزینه بیمه را تقبل کند.
FOB Origin, Freight Collect
در چنین شرایطی خریدار باید کلیه هزینه های حمل و نقل کالا و نیز بیمه را از مبدأ تا مقصد تقبل کند.
FOB Origin, Freight Prepaid, & Charged Back
طبق این شرایط فروشنده هیچ وظیفهای در قبال پرداخت هزینه های حمل و انتقال ندارد. از طرفی هزینه حمل را به فاکتور فروش می افزاید تا خریدار آن را با هزینه حمل به صورت یک جا و کامل بپردازد. علاوه بر این هزینه بیمه نیز از مبدأ تا مقصد به عهده خریدار است و باید پرداخت کند.
FOB Destination, Freight Prepaid
در این شرایط خریدار مسئولیت هیچ هزینه نیست و تمامی هزینه ها از حمل و انتقال گرفته تا بیمه به عهده فروشنده می باشد.
FOB Destination, Freight Collect
این شرایط به معنی آن است که هزینه های بیمه و همچنین مسئولیت بار و امینت آن نیز به عهده فروشنده است و باید آن بپردازد. اما هزینه حمل ونقل به عهده خریدار بوده که در زمان تحویل کالا بایستی آن را تقبل کند.
FOB Destination, Freight Collect, and Aloowed
طبق این شرایط هزینه منتقل کردن کالا و حمل آن به عهده خریدار است و خود خریدار هزینه را به فاکتور اضافه میکند. از طرفی فروشنده نیز مسئول امنیت و سلامت کالا و بار بوده و باید آن را سالم به مقصد رسانده و تحویل دهد. در ادامه به فوب مبدا و مقصد چیست می پردازیم.
فوب مبدأ چیست؟ (FOB Shipping Point)
اگر محموله ای در محل فروش به عنوان فوب مبدأ تعیین شده باشد، یعنی خریدار می بایست بعد از خروج کالا از محل فروش کلیه هزینه ها را بپردازد و فروشنده فروش را بهطور کامل ثبت میکند. در چنین شرایطی خریدار مالک محموله است و تمامی هزینههای حمل و نقل برعهده اوست. حتی اگه آسیبی به محموله برسد، نیز به عهده خریدار است و فروشنده هیچ گونه مسئولیتی ندارد.
فوب مقصد چیست؟ (FOB Destintaion)
در این روش فروشنده مسئولیت بار از انبار فروش تا محل تعیین شده و حمل و نقل آن را برعهده دارد و از نظر قانونی نیز فروشنده مالک محموله است. پس از تحویل محموله به خریدار مالکیت از فروشنده به خریدار منتقل شده و مسئولیت ها و هزینه های نیز به عهده خریدار خواهد بود. در ادامه به جوانب مثبت و منفی فوب می پردازیم.
مزیت های FOB چیست؟
فروشنده فرایند صادرات را در محدوده محلی را اداره میکند و بعد از تحویل محمولا دیگر هیچ وظیفه ای ندارد.خریدار اما هزینه های حمل و انتقال کنترل می کند.
معایب فوب چیست؟
- ثبت هزینه حمل و نقل محلی فروشنده
- هزینه های بیشتر
نکات مهم در استفاده از روش fob
می دانیم که fob به این معناست که کالاها یا محصولات را باید در یک نقطه خاص و یک زمان مشخص تحویل بگیریم. اما در زمان انعقاد قرارداد فوب مواردی وجود دارد که توجه به آن ها بسیار حائز اهمیت است. این نکات عبارتند از:
زمان و مکان تحویل
مشخص کردن دقیق زمان و مکان تحویل کالا با استفاده از فوب این که فروشنده باید دقیقاً بداند که کالاها یا محصولات کی و کجا به خریدار تحویل دهد.
هزینه های حمل و نقل
هزینه حمل و نقل کالا از عوامل مهم در مشخص شدن هزینه هاست. بنابراین مهم است که چه روشی را برای انتقال کالا انتخاب کنید.
مسئولیت ها
فرآیند انتقال کالا مشکلاتی وجود دارد ممکن است در طی مسیر به محموله یا کالا آسیبی وارد شود. برای همین مشخص کردن این که در صورت بروز مشکل چه کسی مسئول است کمک می کند که به راحتی خسارت های وارد جبران شود.
کیفیت محصول
شما می بایست از کیفیت کالا اطمینان حاصل کنید. بنابراین محموله ای که تحویل می گیرید بایستی با سطح توقعات شما مطابقت داشته باشد.
قوانین محلی و بین المللی
برای هر معامله و تجارت باید از آگاهی کافی بهره مند باشید. اگر با قوانین کشور مبدا آشنایی داشته باشید پروسه تجارت شما به راحتی و سهولت انجام می گیرد.
مذاکره ها
اگر قصد مذاکره با دیگران را دارید بایستی کاملا آماده باشید و حتما کلیه نقاط مهم را مطرح کنید.
ریسک ها
باید برای هر گونه خطر و مشکل در مسیر تحویل آماده باشید و از قبل برنامه ریزی کرده باشید که در صورت مواجه با ایراداتی بتوانید با آن مقابله کنید
قیمت fob چیست؟
فروشنده متعهد می شود کالا را روی عرشه کشتی به خریدار تحویل دهد. تمامی هزینه تمامی هزینه های حمل کالا از انبار فروشنده تا روی عرشه به عهده فروشنده است و موظف است آن را پرداخت کند. از طرف دیگر کلیه هزینه های حمل و نقل از عرشه کشتی تا مقصد نهایی و نیز بیمه برعهده خریدار می باشد.
معرفی هزینه های مرتبط با FOB
به طور کلی هزینه های fob از انبار فروشنده تا مقصد نهایی شامل موارد زیر می شود:
- هزینه حمل و انتقال کالا از انبار تا بندر مبدأ
- هزینه بارگیری کالا
- هزینه حمل و نقل کالا بهوسیله کشتی تا بندر مقصد
- هزینه تخلیه بار از کشتی در بندر مقصد
- هزینه انتقال کالا از بندر مقصد تا مقصد نهایی
ترخیص برای صادرات و واردات در روش FOB
مهم ترین مسئولیت های خریدار و فروشنده در روش FOB در ترخیص کالا شامل موارد زیر می شود:
-
الزامات عمومی
خریدار می بایست کلیه بهای کالا را با آن چه در قرارداد توافق شده است را پرداخت کنید. فروشنده نیز موظف است تا براساس قرارداد فروش کالا، کالا و صورتحساب را تهیه کنید.
-
تحویل کالا
فروشنده باید کالا را بر روی کشتی انتخاب و نقطه بارگیری مشخص کند و کالا را تحویل بدهد . هم چنین تحویل کالا باید در تاریخی توافق شده و در بازه زمانی مشخصی صورت گیرد. اگر برای تحویل کالا زمان تعیین نکنید، باید طبق شرایط بندر موردنظر و در پایان بازه زمانی مورد توافق اقدام به تحویل کالا کند.
-
قرارداد حمل و نقل کالا
فروشنده در رابطه با عقد قرارداد حمل کالا در قبال خریدار مسئولیتی ندارد. ولی در صورت درخواست خریدار فروشنده باید اطلاعات مربوط به خطرات و هزینه های حمل و نقل کالا مثل تمهیدات ایمنی مرتبط با حمل و نقل کالا را در اختیار خریدار قرار دهد تا بتواند ترتیبات حمل و نقل را انجام دهد.
در صورت توافق، فروشنده باید قرارداد حمل و نقل را تنظیم کند. هزینه های مربوط به انتقال کالا تا تحویل محموله بر دوش فروشنده است.
-
بیمه
فروشنده هیچ وظیفه ای در ارتباط با بیمه باربری کالا ندارد. اگر خریدار از فروشنده برای بیمهکردن کالا درخواست کند، فروشنده بایستی تمامی اطلاعات مربوط به ریسک و هزینه های بیمه کالا را به خریدار ارائه بدهد.
-
سند تحویل کالا
فروشنده موظف است که سندی به عنوان اثبات تحویل کالا به خریدار ارائه کند و هزینه آن را بپردازد. در این مورد خریدار نیز وظیفه دارد در صورت صحت سند، آن را بپذیرد. اگر سند اثبات یک سند حمل نباشد فروشنده بایستی با درخواست، ریسک و هزینه خریدار، به خریدار کمک نماید تا این سند را تهیه کند.
-
تشریفات گمرکی
فروشنده موظف است که اقدام به انجام تشریفات گمرکی صادرات موردنیاز کشور مبدأ نماید. این تشریفات عبارتند از
- دریافت پروانه صادرات
- بازرسی قبل از حمل
- گواهی ایمن جهت صادرات
- اعتبارسنجی های رسمی
تفاوت cif و fob چیست؟
تفاوت بین CIF و FOB این است که مسئولیت کالا را در طول حمل و نقل بر عهده چه کسی است؟. بر اساس قاعده fob خریدار فرآیند حمل و نقل کالا را کنترل میکند و هزینه های آن به نسبت ارزان تر است. در حالی که در حمل و نقل cif فروشنده و پرداخت هزینه های حمل و نقل را برعهده دارد و قطعا هزینه ها بیشتر خواهد شد. برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با قاعده FOB کافی است با کارشناسان بازرگانی تلاش و توسعه برای مشاوره ترخیص کالا تماس حاصل فرمایید.
