مالیات علی الحساب واردات یعنی چه؟ نرخ آن چقدر است؟ چه کسانی و چگونه باید آن را پرداخت کنند؟ اینها مهم ترین سوالاتی هستند که ذهن فعالان حوزه شرکت ثبت سفارش واردات، خدمات گمرکی و علاقه مندان به مسائل مالیاتی را به خود مشغول کرده اند. به طور خلاصه می توان گفت که در حال حاضر به منظور حمایت از تولید داخلی، معادل 2 درصد ارزش گمرکی کالا به عنوان مالیات علی الحساب توسط گمرک دریافت می شود. جهت آشنایی بیشتر با این مقوله و گرفتن پاسخ پرسش های خود ادامه مقاله را به هیچ عنوان از دست ندهید.
مالیات بر ارزش افزوده واردات چیست؟
هر کشوری نیازهایی دارد که از طریق واردات کالا یا خدمات تامین می شود. دولت برای کالاهای وارداتی، مالیاتی را تعیین کرده است. این مالیات، نوعی مالیات غیرمستقیم به شمار می رود و واردکنندگان کالا یا خدمات باید آن را در قالب عوارض گمرکی و مالیات بر ارزش افزوده بپردازند.
مالیات بر واردات کالا در واقع ارزش گمرکی کالاست که مواردی مانند هزینه خرید، حمل و نقل، بیمه، حقوق ورودی و سود بازرگانی را شامل می شود. یکی از مهم ترین اهداف مالیات بر واردات، حمایت از تولیدات داخلی است؛ البته برخی کالاهای خاص از این مالیات، معاف هستند.
مالیات علی الحساب واردات چیست؟
به طور کلی منظور از مالیات علی الحساب، مالیاتی است که برخلاف مالیات عادی (مالیات مقطوع) به صورت پیش پرداخت یا پیش قسط دریافت می گردد.
به عنوان توضیح بیشتر باید اضافه کرد که برای مالیات مقطوع، نرخ معینی در نظر گرفته شده که پس از بررسی های لازم به مودی ابلاغ شده و فقط یک بار از وی اخذ می گردد؛ به عنوان مثال می توان به مالیات ارث اشاره کرد.
در واقع نوع پرداخت مالیات علی الحساب با مالیات مقطوع متفاوت است؛ یعنی مبلغی که به عنوان مالیات علی الحساب پرداخت میشود، مقدار نهایی مالیات نیست و امکان اخذ مبالغی دیگر در آینده وجود دارد. در حالی که مالیات مقطوع فقط یک بار اخذ می شود، مگر آنکه مودی، مشمول فرار مالیاتی یا موارد خاص دیگر باشد.
اصطلاح مالیات علی الحساب را معمولاً برای واردات به کار می برند. با توجه به این مسئله اگر قیمت کالاهای وارداتی به هر دلیلی عوض شود یا موارد جدیدی به آن افزوده گردد یا حتی مواد اولیه به محصول اصلی تبدیل شوند، میزان مالیات علی الحساب واردات کالا تغییر می کند.
انواع مالیات بر واردات
سه نوع مالیات بر واردات داریم که در ادامه توضیح داده شده اند:
- مالیات علی الحساب گمرک
مالیات حقوق و عوارض گمرکی، نوعی مالیات بر واردات، برابر با 2 یا 4 درصد ارزش گمرکی کالا به علاوه سود بازرگانی (توسط هیات وزیران مشخص می شود) است.
این مالیات به واردات قطعی کالا تعلق می گیرد؛ قیمت کل کالا و هزینه های مرتبط با آن (البته بجز هزینه های خدمات) را شامل می شود. در واقع پرداخت حق ورودی، هزینه انجام خدمات و جریمه ترخیص بر عهده صاحب کالاست.
- مالیات خودروهای وارداتی
مالیات بر خودروی وارداتی بر حسب حجم موتور خودرو تعیین می گردد و در حال حاضر بین 20 تا 175 درصد است. نرخ این مالیات برای سال 1403 به شرح زیر است:
مالیات واردات خودروهای بنزینی در سال 1403
- کمتر از 1000 سی سی: 20 درصد
- بین 1001 تا 1500 سی سی: 70 درصد
- بین 1501 تا 2000 سی سی: 95 درصد
- بین 2001 تا 2500 سی سی: 135 درصد
- بین 2501 تا 3000 سی سی: 165 درصد
- بیش از 3000 سی سی: 175 درصد
مالیات بر واردات خودروهای دیزل 1403
- زیر 1500 سی سی: 70 درصد
- بین 1500 تا 2000 سی سی: 95 درصد
- بین 2000 تا 2500 سی سی: 135 درصد
- بین 2500 تا 3000 سی سی: 165 درصد
- بیش از 3000 سی سی: 175 درصد
مالیات واردات خودروهای دیزل/ هیبریدی در سال 1403
- کمتر از 1500 سی سی: 15 درصد
- بین 1500 تا 2000 سی سی: 30 درصد
- 2000 تا 2500 سی سی: 50 درصد
- بالاتر از 2500 سی سی: 140 درصد
معافیت مالیات واردات خودرو برای جانبازان و معلولین
واردات خودرو برای جانبازان و معلولان تحت پوشش بهزیستی، مشمول 30 میلیون تومان معافیت از پرداخت سود بازرگانی است.
مالیات بر سود بازرگانی
این مالیات به واردات کالاهای قطعی تعلق می گیرد و توسط گمرک اخذ می گردد. نرخ مالیات سود بازرگانی بر اساس نوع و ارزش کالا، تصمیمات سیاسی و البته وضعیت اقتصادی تعیین می گردد، معمولاً هر ساله تغییر می کند.
شایان ذکر است که برخی کالاهای خاص، شرکت های دانش بنیان، همچنین موارد مشمول اختراع، نوآوری و تجاری سازی از مالیات بر سود بازرگانی معاف هستند. در ضمن واردات کالا از برخی بنادر مثل خرمشهر، آبادان، بوشهر و جزیره هرمز، مشمول یک سری تخفیفات سود بازرگانی هستند.
ماخذ محاسبه مالیات واردات کالا
در مهر 1398 مجلس شورای اسلامی به منظور رسیدگی به لایحه مالیات بر ارزش افزوده با ماده 6 این لایحه که 163 رای موافق، 13 رای مخالف و 1 رای ممتنع داشت، موافقت نمود.
مطابق لایحه فوق، مجموع ارزش گمرکی کالا (هزینه خرید + هزینه حمل و نقل + حق بیمه) به علاوه حقوق ورودی (حقوق گمرکی + سود بازرگانی) مأخذ محاسبه مالیات واردات کالاست. این مالیات، حقوق ورودی به شمار نمی رود.
محاسبه 4 درصد مالیات علی الحساب
برای محاسبه 4 درصد مالیات علی الحساب واردات به ترتیب زیر عمل می کنیم:
1- محاسبه ارزش گمرکی کالا: قیمت خرید کالا + هزینه حمل و نقل + حق بیمه
2- محاسبه حقوق گمرکی: تعرفه گمرکی * ارزش گمرکی کالا
3- محاسبه جمع حقوق ورودی: حقوق گمرکی + سود بازرگانی (طبق تعرفههایی که سالانه اعلام میشود)
4- محاسبه مالیات بر ارزش افزوده: (جمع حقوق ورودی + ارزش گمرکی) * 9%
5- محاسبه عوارض جانبی: نیم درصد هلال احمر و هزینه ثبت سفارش کالا
6- جمع مبالغی که باید به گمرک پرداخت شود: مجموع حقوق گمرکی + سود بازرگانی + مالیات بر ارزش افزوده + عوارض جانبی
بخشنامه کاهش نرخ مالیات علی الحساب کلیه کالاهای وارداتی
پیشتر نرخ مالیات بر واردات، 4 درصد بود؛ اما بر اساس بخشنامه مالیات علی الحساب واردات کالا در تاریخ 22/7/1398 (بخشنامه به شماره 98/961666) به پیوست تصاویر نامه های شماره 200/10418/ص مورخ 23/5/1401 رئیس سازکان مالیاتی کشور به همراه تصویر نامه 2/105799 در تاریخ 1/6/1401 مدیر کل دفتر وزارت امور اقتصاد و دارایی، متضمن دستور مقام عالی وزارت مبنی بر کاهش نرخ مالیات علی الحساب همه کالاهای وارداتی از 4 درصد به 2 درصد صادر می گردد.
با رعایت کامل سایر بخشنامه ها از جمله بخشنامه شماره 95/101512 به تاریخ 2/6/95 اقدام شود. مسئولیت اجرای این بخشنامه بر عهده ناظرین، مدیران کل و مدیریت گمرکان اجرایی است.
نحوه پرداخت مالیات علی الحساب واردات
روند پرداخت مالیات علی الحساب در گمرک جمهوری اسلامی ایران انجام می شود. نخست، کالا مورد بازرسی قرار گرفته و 2 درصد از ارزش آنها به عنوان مالیات بر ارزش افزوده از واردکننده دریافت می گردد.
ثبت حسابداری مالیات علی الحساب واردات نیز در سیستم حسابداری گمرک انجام شده و در نهایت برای اداره امور مالیاتی فرستاده میشود. سپس مودی باید به سایت tax.gov.ir مراجعه و از طریق پنل شخصی خود مالیات علی الحساب را پرداخت کند. سازمان مالیاتی باید مراتب دریافت این مالیات را به گمرک اطلاع دهد.
واردات کالا با بازرگانی تلاش و توسعه
در این نوشتار تلاش کردیم، مفهوم مالیات علی الحساب واردات را بیان نموده و انواع مالیات بر واردات را معرفی کنیم. در صورت داشتن هر گونه سوال یا ابهام در این خصوص می توانید، از مشاور گمرک بازرگانی تلاش و توسعه راهنمایی بخواهید.
مجموعه نام برده بیش از 26 سال است که در زمینه ارائه خدمات گمرکی فعالیت می کنند. کارشناسان و وکلای خبره و مجرب بازرگانی تلاش و توسعه، کلیه چالش های پیش روی واردکنندگان را می شناسند و بر قوانین روز کاملاً تسلط دارند. با همیاری از افراد با کمترین هزینه و در کوتاه ترین زمان، ترخیص کالا از گمرک انجام میشود.